Book 28

احمد شه وری. چکیده تاریخ ایران از آغاز تا برپایی دولت اشکانیان. 131 صفحه. 978-1482394870  

این کتاب را می توانید بصورت PDF به بهای 1 دلار امریکا از طریق پرداخت به PayPal به نام  a_shahvary@yahoo.com خریداری نمایید.

نگاهی نو به تاریخ ایران 20

نام ایران

آریاییها چون کاملاً در محل تازه اسکان یافتند، سرزمین خود را “ایریوشی”، که بسیار نزدیک است به “ایران ویج” آمده در اوستا و “ایرج ویجه” آمده شاهنامه، خوانده اند. ایریوشی را “ایریودئینگهو”، یا مکان زیست آریاییها، هم گفته اند. بعدها که آریاییها دارای دولت و شاه شدند، میهن خود را “ایریانوخشتر” یعنی پادشاهی ایرانیان لقب دادند. بعدها این پادشاهی تازه در زمان ساسانیان به “ائران شتر” و سپس با مرور زمان به ایرانشهر تبدیل گردید.

درکتابهای کهن نیز ازجمله در اوستا از سرزمین ایران با نام ایرن واجه (ایران ویج) نام برده شده است. درشاهنامه نام کشور ایران با همین نام آمده است. در این کتاب در زمان پیروزی ضحاک برجمشید که بدنبال منیـّت و ادعای خدای کردنش فره ایزدی از او دور شد و مردم و سپاهیان او از دور او پراکنده شدند، اول بار از نام ایران یاد می شود و ضحاک که در ضمن خواهر زاده جمشید بوده است، شاه ایران لقب می گیرد. به هر حال برابر آنچه که در شاهنامه آمده و می دانیم که این کتاب حماسی خلاف آنچه که عوام می پندارند کتاب بسیار مستندی است، نام این سرزمین ایران بوده است. بنا به آنچه که شادروان دهخدا آورده کشور ایران به زبان پهلوی ارا[1]، نامیده می شده است. در زمان هخامنشیان ای ریا [2]، نام قومی ایرانی بوده است و درزمان ساسانیان به این سرزمین اران شتر[3]، گفته می شده است که همین کلمه بعداً به ایرانشهر تبدیل شده است. هم او در لغت نامه آورده است که بعدها قومی در قفقاز این نام را بصورت های ایرون[4]، و ایرو [5]، و ایر[6]، بخود اطلاق کردند. نام پرسیس که صورت تلفظ پارس توسط یونانیان بوده پس از حمله اسکندر به ایران بنادرستی به تمام ایران داده شد و ازآنجا که یونان منبع اصلی تاریخ و اندیشه اروپاییان درهمه زمینه ها از جمله تاریخ و جغرافیا بوده، اروپاییان نیز از آن پس به ایران به اشتباه، به انگلیسی “پرشیا” و بفرانسه “پرس” گفتند، تا اینکه درسال 1314، 1935، در زمان رضا شاه تحت توجه ادیبانی که عضویت در حکومت او را برای جلوگیری از تند روی های او فرض دانستند توجه خاص ِ بجایی هم به تاریخ و فرهنگ ایران شد و ایران ازجامعه ملل خواست تا نام ایران را بجای پرشیا مورد شناسایی قراردهد وآن جامعه نیز چنین کرد و کشور ایران از روز اول فروردین 1315 در جهان با نام اصیل خود شناخته شد و متعاقب آن به تاسی از مصوبۀ جامعه ملل، کشورهای شناخته شده آن روز نیز چنین کردند. از کشور ایران در بعضی منابع با نام کشور جم [7] و ایرانشهر هم یاد رفته است.

پانویس:

[1] Eira

2 Airya

3 Eran-shatr

4 Iron

5 Iroe

6 Ir

7 – عده ای براین عقیده اند که لفظ عجم صورت تحریف شده الجم است که صحیح نمی توئاند باشد زیرا تازیان تنها ایرانیان

را عجم نمی خوانند بلکه به هر غیرعربی عجم می گویند.